Czy satelity nadające programy telewizyjne mogą być zawieszone nad Europą? Co to znaczy – satelita ma dużą inklinację?
(pyta pan Janusz Wilczek z Płocka).


– Nie ma satelitów wiszących nad Europą, są takie, które mają wiązki promieniowania z anten nadawczych skierowane w stronę naszego kontynentu. Do nadawania programów RTV wykorzystywane są tzw. satelity geostacjonarne. Ich wielką zaletą jest to, że patrząc z Ziemi, znajdują się stale w tym samym miejscu na niebie, gdyż wykonują ruch na orbicie dokładnie z taką samą prędkością kątową, z jaką wiruje Ziemia. Poruszają się w ten sam sposób jak ciała niebieskie, nie używając paliwa ani silników. Satelita jest geostacjonarny pod warunkiem, że zostanie umieszczony nad równikiem, na dokładnie kołowej orbicie, w ściśle określonej odległości ok. 40 tys. km od naszego globu.
Cały kontynent europejski jest oddalony od równika, nie jest możliwe, aby nad nami wisiał nieruchomo satelita, nie zużywając wielkich porcji paliwa. Musiałby to być balon na uwięzi. Pomysły z balonem były już rozpatrywane, ale zostały odrzucone jako niepraktyczne.
Wszystkie satelity geostacjonarne muszą być precyzyjnie umieszczone na kołowej orbicie nad równikiem, tworząc pierścień przypominający naszyjnik bez nici. Europę można dobrze oświetlić z punktów nad równikiem, które leżą nad Afryką oraz nad pobliskimi fragmentami Oceanu Atlantyckiego i Indyjskiego. Interesujące nas satelity: 13°E (Hot Bird) oraz 9°E i 10°E wiszą nad Gabonem, 16°E nad Kongiem, a 19,2°E (Astra) nad Zairem. Satelity poniżej 9°E znajdują się nad zatoką Gwinejską, a powyżej 43°E nad Oceanem Indyjskim.
Czy kraje równikowe nie zgłaszają roszczeń do segmentów orbity geostacjonarnej nad swoimi terytoriami? Próbowały, ale nie znalazły poparcia, gdyż wszyscy możni tego świata, czyli wszystkie wielkie mocarstwa nie są krajami równikowymi. Przyjęto w prawie międzynarodowym, że przestrzeń państwowa kończy się na wysokości 100 km, a orbita geostacjonarna leży znacznie wyżej, na wysokości prawie 40 tys. km. Z punktu widzenia możliwości oświetlenia wybranych obszarów na powierzchni Ziemi są bardziej atrakcyjne i gorsze miejsca na orbicie geostacjonarnej. Te najlepsze miejsca są już dawno zajęte. Odbywało się to na zasadzie – kto pierwszy, ten lepszy, czyli wygrywał ten, kto dysponował nowszą techniką rakietową i satelitarną oraz miał większe możliwości finansowe.
Niezawodność urządzeń elektronicznych i mechanizmów instalowanych w statkach kosmicznych jest bardzo wysoka, pozwala na użytkowanie satelity przez kilkanaście lat. Życie satelity kończy się, gdy brakuje paliwa do wykonywania precyzyjnych korekt położenia na orbicie geostacjonarnej. Największe satelity, o masie kilku ton, zabierają kilkaset kg paliwa rakietowego, które wystarcza na ok. 15 lat przy bardzo oszczędnym zużyciu.
Gdy zaczyna brakować paliwa, wtedy trzeba zrezygnować z niektórych manewrów – w pierwszej kolejności z korekty płaszczyzny orbity, która staje się nachylona względem równika, czyli wykazuje inklinację. Przyczyną deformacji orbity są stale występujące, niewielkie oddziaływania naturalne, takie jak parcie promieniowania słonecznego oraz obecność Księżyca. Stąd uproszczona nazwa – satelita ma inklinację, chociaż nie jest to wada samego satelity, ale niedoskonałości kształtu jego orbity. Resztki paliwa trzeba zachować do korekty okresu obiegu satelity, aby była dokładnie równa dobie na Ziemi, gdyż inaczej satelita „odpłynie” i zniknie poniżej horyzontu.
Patrząc z Ziemi, satelita znajdujący się na nachylonej orbicie kołysze się. Zatacza w cyklu dobowym figurę, która ma kształt podobny do cyfry 8. Taka ósemka jest przeważnie wydłużona w pionie. Odbiór sygnałów z kołyszącego się satelity, jest utrudniony, gdyż wymaga ustawicznej korekty wycelowania anteny, zarówno w pionie jak w poziomie. Profesjonalne, drogie anteny są wyposażone w mechanizmy do automatycznego śledzenia radioźródła, którym w tym przypadku jest satelita. Anteny powszechnego użytku nie mają takich mechanizmów. Dlatego w warunkach amatorskich odbiór sygnałów z satelitów, które mają dużą inklinację, sprawia trudności.

Wr�� do pyta� z poprzednich numer�w


 
Numer 407 Czerwiec 2024

Polecamy:
NIS-2: jak przygotować się do wprowadzenia nowej dyrektywy unijnej? >>

Anteny w telewizji naziemnej, pomiary i porównania >>

AVR-y, czyli regulatory napięcia (Dokończenie) >>

Funkcja sterowania głosem w dekoderach polsat box 4K i polsat box 4K lite - Część II >>

Spawarki światłowodowe INNO View X w xbest.pl >>

Teraz z Copilot dla Microsoft 365 możesz porozmawiać po polsku >>

Jubileuszowy OKTEL w krainie tajemnic >>

Fiberhost i INEA pozyskały kredyt na sieci światłowodowe >>

INEA z kolejną nagrodą >>

XXXI edycja Konferencji KIKE za nami >>

Stowarzyszenie Filmowców Polskich podpisało nową umowę z CANAL+ >>

Telewizja Polska ma nową Komisję Etyki >>

Kanał TV Puls w Polsat Box Go >>

The Walt Disney Company Polska i Grupa Polsat Plus przedłużają umowę >>

Gorące sportowe wakacje >>

Nowa aplikacja na Apple TV jest już dostępna >>

Wystartowały zdjęcia do pierwszej polskiej produkcji Disney+ >>

TinyTeen, LingoToons i LangLab w ofercie Pasjatv >>





Xbest_banner_TV-Sat_WWW.JPG

Eutelsat 380x70 tvsat-hotbird.jpg


ZTV_PL_baner2021_final_07.02.2021.JPG

Santec_banner_380x70.jpg


PFR plansza informacyjna poziom.jpg
Którą formę przekazu telewizji preferujesz?
 Naziemna DVB-T
 Satelitarna
 Kablowa
 Internetowa
                
 
 
Zdjęcie inżyniera