Poznań, Warszawa, 15 grudnia 2008 r.
Pragniemy wyrazić głębokie zaniepokojenie brakiem podjęcia przez rząd konkretnych działań w sprawie zapewnienia polskim obywatelom powszechnego dostępu do telewizji cyfrowej.
Około pięciu milionów gospodarstw domowych w Polsce (a więc niemal połowa wszystkich) odbiera programy telewizyjne emitowane w technologii analogowej wyłącznie z nadajników naziemnych. Nadajniki te, zgodnie z zobowiązaniami międzynarodowymi podjętymi przez nasz kraj, będą musiały być wyłączone najpóźniej w połowie 2015 r. Komisja Europejska rekomenduje skrócenie tego terminu o 3 lata, a większość państw członkowskich Unii Europejskiej deklaruje jego dotrzymanie.
Polska znajduje się niestety na jednym z ostatnich miejsc, jeśli chodzi o stopień zaawansowania w rozwoju naziemnej telewizji cyfrowej. Nie posiadamy ani spójnego planu działania, ani uregulowań legislacyjnych na miarę zmian technologicznych czekających polski rynek mediów elektronicznych. Uczestnikom tego rynku przychodzi działać w warunkach braku kluczowych decyzji, legislacyjnego chaosu i związanej z tym niepewności o los inwestycji. Jeśli ze strony rządu nie zostaną bezzwłocznie podjęte energiczne działania, to Polska będzie jedynym krajem w naszej części Europy, w którym finały mistrzostw EURO 2012 nie będą transmitowane w naziemnej technologii cyfrowej, chociaż będziemy ich współgospodarzem.
Należy pamiętać, że proces cyfryzacji to nie tylko radio i telewizja, ale także Internet. Szerokopasmowy dostęp do Internetu jest dziś równie ważny, jak infrastruktura drogowa, kolejowa czy telekomunikacyjna. Ma bezpośredni wpływ na budowę nowoczesnego społeczeństwa, wyrównywanie szans i rozwój poszczególnych regionów. Przekłada się również na wysokość PKB. Jak dotąd, nie ma jednak żadnych planów w tym zakresie, nie mówiąc już o decyzjach. Przeznaczenie określonej pojemności multipleksów naziemnych lub zakupienie miejsca na satelitach – tak, aby w Polsce nie było już białych plam na mapie dostępu do sieci – jest niezbędnym warunkiem kompleksowego procesu cyfryzacji.
Polska Izba Radiodyfuzji Cyfrowej – związek pracodawców branży radiowo-telewizyjnej – jest jednym z uczestników tego rynku. Tak, jak i pozostałym podmiotom, zależy nam na przyśpieszeniu i uporządkowaniu procesu cyfryzacji telewizji w Polsce. Będzie to możliwe pod warunkiem nadania przez rząd sprawie cyfryzacji odpowiedniej rangi i priorytetu. Konieczne jest spełnienie kilku warunków:
Po pierwsze – w trybie pilnym winien zostać opracowany plan działań zawierający szczegółowy scenariusz budowy naziemnej telewizji cyfrowej w Polsce, harmonogram realizacji tego procesu i zakres odpowiedzialności poszczególnych uczestników, tj. rządu, regulatorów, nadawców, operatorów itp. Najlepszym rozwiązaniem wydaje się stworzenie Narodowej Platformy Cyfrowej – bezpłatna, publiczna platforma cyfrowa, obejmująca swoim zasięgiem cały kraj, mogłaby stać się silną konkurencją dla nadawców prywatnych. Podobnie dzieje się w Wielkiej Brytanii, gdzie publiczna cyfrowa platforma BBC z powodzeniem konkuruje z prywatną telewizją SKY.
Po drugie – problemy legislacyjne wynikające z niedoskonałości istniejących uregulowań prawnych muszą zostać rozwiązane przez specjalną ustawę cyfryzacyjną, przeprowadzoną przez Sejm RP w ramach tzw. szybkiej ścieżki. Ustawa taka powinna określać jednoznacznie kompetencje i zasady współdziałania w procesie cyfryzacji regulatorów (KRRiT, UKE, UOKiK), warunki uczestnictwa zainteresowanych podmiotów gospodarczych, a także sposób przeprowadzenia i finansowania kampanii informacyjnej oraz ewentualny zakres i środki pomocy publicznej na zakup dekoderów dla osób o najniższych dochodach.
Po trzecie – ze względu na znikome efekty działania kolejnych rządowych zespołów międzyresortowych do opracowania w/w dokumentów, to jest planu działań i założeń ustawy cyfryzacyjnej, należy powołać w trybie natychmiastowym wąski zespół ekspertów, który podejmie się wykonania tych prac w uzgodnionym terminie.
Po czwarte – wskazane byłoby mianowanie przez rząd Pełnomocnika ds. cyfryzacji spośród wysokiej rangi urzędników państwowych (np. w randze wicepremiera). Pełnomocnik, dysponujący odpowiednim aparatem i środkami finansowymi, będzie koordynować przygotowania oraz nadzorować przebieg procesu.
Podobne rozwiązania zostały wprowadzone w innych krajach europejskich i przyniosły dobre efekty. Jesteśmy przekonani, że również w Polsce możliwe jest przeprowadzenie procesu cyfryzacji – szybko, bez zbędnych zakłóceń i bez przerzucania jego ciężaru na społeczeństwo.
Z wyrazami szacunku
Prezes Zarządu Przewodniczący Rady Nadzorczej
Polskiej Izby Radiodyfuzji Cyfrowej Polskiej Izby Radiodyfuzji Cyfrowej
Jacek Silski Krzysztof Surgowt