Sprawa rozpoczęła się od pozwu ZAiKS-u, wniesionego do Sądu Okręgowego w Elblągu wobec operatora kablowego VECTRA SA. Stowarzyszenie, powołując się między innymi na art. 70 ust. 2 i 3 Prawa autorskiego, domagało się – obok kwot już przez VECTRĘ zapłaconych – zapłaty ponad 700.000 zł wraz z odsetkami z tytułu rzekomo należnego mu wynagrodzenia za reemisję utworów nadawanych w sieci kablowej VECTRY w okresie od maja do listopada 2003 roku. Sąd Najwyższy uznał, że żądanie ZAiKS wobec firmy VECTRA SA – drugiego co do wielkości operatora kablowego w kraju – odszkodowania za reemisję utworów audiowizualnych jest nieuzasadnione. ZAiKS nie ma również prawa do wynagrodzeń z tytułu reemisji utworów składowych w utworach audiowizualnych. Spór o wysokość wynagrodzenia mieści się w pojęciu „sporu o zawarcie umowy”, a wynagrodzenie dodatkowe przysługuje tylko za pola eksploatacji wyraźnie wskazane przez ustawę, których katalog należy interpretować ściśle według zapisu ustawowego, a nie w sposób rozszerzający. Wyrok ten jest zatem niezwykle ważny dla wszystkich remitentów, ponieważ będzie miał wpływ na przyszłe orzecznictwo.
Sąd Najwyższy potwierdził, że w wielu takich samych przypadkach stosowano fałszywy pogląd, że twórcy przysługuje dodatkowe wynagrodzenie za utwory wkładowe utworu audiowizualnego na polu reemisji. Wielką wagę dla operatorów kablowych będzie miało nakazanie przez SN jednoznacznego skorelowania wysokości wynagrodzenia z rzeczywistym korzystaniem z utworów. Oznacza to, że rozpatrując ponownie sprawę sądu niższej instancji, będą musiały uwzględniać zarówno stopień i zakres wykorzystania utworów, jak i to, której organizacji zbiorowego zarządzania przysługuje prawo ochrony poszczególnych utworów.
Nowelizacja prawa autorskiego
Posłowie z Sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu zdecydowali – w oparciu o postulat zgłoszony przez prezesa Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej Jerzego Straszewskiego, zamieniony w trakcie dyskusji na formalny wniosek przez poseł Iwonę Śledzińską–Katarasińską – przeprowadzić w dniu 17 kwietnia br. w Sali Kolumnowej Sejmu RP wysłuchanie publiczne w sprawie rządowego projektu nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Przedstawiciele nadawców i remitentów po raz kolejny zaapelowali o wprowadzenie jasnych i przejrzystych reguł zarządzania prawami autorskimi, które definitywnie uporządkują rynek. Podkreślili, że nie unikają opłat na rzecz twórców i artystów za korzystanie z ich dzieł, chcą natomiast wprowadzenia przejrzystych reguł dotyczących tych opłat.
Przekonywali, że jedynie uporządkowanie rynku zarządzania prawami autorskimi będzie rozwiązaniem korzystnym dla każdej ze stron. W związku z tym konieczne jest uznanie jednej organizacji za reprezentującą pozostałe organizacje zbiorowego zarządzania na danym polu eksploatacji, co uprości system opłat za korzystnie z praw autorskich.
Postulowano również wprowadzenie stawki maksymalnej. Obecny projekt nowelizacji ustawy przewiduje już bowiem tryb ustalania stawki minimalnej. Wprowadzenie górnego pułapu wyznaczy przedział, w obrębie którego organizacje zbiorowego zarządzania będą mogły ustalać wysokość opłat za korzystanie z dzieła na danym polu eksploatacji. Nie do przyjęcia jest również odebranie stronom prawa do sądu powszechnego – wyspecjalizowanego sądu gospodarczego, w sporach dotyczących wysokości tantiem dochodzonych przez organizacje zbiorowego zarządzania. Zaapelowano także o równość w traktowaniu podmiotów gospodarczych – nadawców i organizacji zbiorowego zarządzania – oraz jawność przepływów finansowych pomiędzy nadawcami i twórcami.